sırrı yırcalı ne demek?

Ahmet Sırrı Yırcalı¹ (1919, Balıkesir - 28 Mayıs 2005,²³⁴ İstanbul⁵), ismi ve ailesi Balıkesir ile özdeşleşmiş ve iki (10 ve 11.) dönem milletvekilliği de yapmış bir iş adamıdır.

Hayatı

1919'da (1335) Balıkesir'de doğdu. Ahmet Şükrü Bey ve Emine Kadriye Hanım'ın oğludur. 17 Ekim 1943'te Müşerref (1922) Hanım'la evlendi. Ahmet Rona (1944) ve Fatma Demet'in (1950) babasıdır.⁶

İlk, orta ve liseyi Balıkesir'de okudu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne girdi ve 1941'de bitirdi. Sicilinde Fransızca bildiği yazılıdır. 25 Ağustos 1941'de Ticaret Vekâleti İstanbul Fiyat Kontrolörlüğü adaylığı ile çalışmaya başladı. 1 Ağustos 1942'de bu bölümün kaldırılması ile İstanbul Belediyesi İktisadî İşler Kontrolörlüğü görevini üstlendi. İthalât ve ihracat birliklerinde umumî kâtip muavinliği görevlerinde çalıştı.⁷

Askerlik hizmeti için 1 Mayıs 1946'da Yedek Subay Okulu'na girdi. 30 Ekim 1946'da levazım yedek asteğmen, 30 Mayıs 1947'de yedek teğmen oldu ve görevi sona erdi. Sanayi ve ticaret işleriyle uğraştı. D.P. (Demokrat Parti) Balıkesir İl Başkanlığı yaptı.⁸

Bu görevde iken D.P. Balıkesir adayı olarak seçimlere girdi ve 162575 oyla milletvekili seçildi. 5 Mayıs 1954'te aldığı seçim tutanağı ile 14 Mayıs 1954'te Meclis'e katıldı. Bütçe Encümeni üyeliği yaptı. Kuzey Atlantik ve A.B.D. arasındaki vergi muafiyetleri, Millî Korunma Kanunu, Petrol Kanunu, İnhisarlar Bira ve Şarap Fabrikalarının Orman Çiftliği'ne devri, Petrol Kanunu'nda değişiklik yapılması için kurulan geçici komisyonlarda ve Aydın, Balıkesir, Bilecik, Edirne, Eskişehir, Kırklareli ve Konya'da 1955-1956 yıllarında tabiî âfetlerden zarar görenlere yardım yapılması hakkındaki kanunun tekriri müzakeresi için kurulan geçici komisyonda üye olarak görev aldı. Genel Kurul'da bir konuşması vardır.⁹

X. dönem Balıkesir Milletvekili olan Sırrı Yırcalı, 1957 seçimlerinde aldığı 143707 oyla yeniden milletvekili seçildi. Dönem içinde Ticaret Encümeni'nde görev aldı.¹⁰

XI. Dönemde de Balıkesir Milletvekili olan A. Sırrı Yırcalı'ya, 27 Mayıs 1960 sonrası Yassıada'da kurulan Yüksek Adalet Divanı'nca, Anayasa'yı ihlâl dolayısıyla 5 yıl ağır hapis cezası verildi.¹¹

Parlamento sonrasında, daha önceki uğraşısı dışında madencilik alanında uğraş verdi. Fransızca'dan çevirdiği ve Üniversite Kitabevinde yayımlanan "İktisat ve Harp" ile 1943'te kendi yazdığı "Türkiye'de Fiyat Murakabesi" adlı iki eseri vardır.¹²

Balıkesir'de 55 yıldır gelir vergisi rekortmenliğini kimseye bırakmayan Yırcalı, BEST (Balıkesir Elektromekanik Sanayi Tesisleri A.Ş), Yersa Sentetik Sanayi, Balıkesir Yem Sanayii ve Mortaş Madencilik gibi şirketlerin de aralarında bulunduğu çok sayıda şirketin yönetim kurulu başkanlığını yapıyordu. Balıkesir Sanayi Odası Başkanlığı da yapmış, eğitim kurumları da kurmuştur. 28 Mayıs 2005 tarihinde İstanbul'da tedavi gördüğü İstanbul Amerikan Hastanesi'nde ölmüştür.¹³¹⁴¹⁵

Balıkesir'in önde gelen ailelerinden birine mensuptur. Erkek kardeşi Sıtkı Yırcalı, Demokrat Parti'den 9., 10. ve

Dönem Balıkesir Milletvekilliği ile Balıkesir Senatörlüğü yapmıştır. Sırrı Yırcalı'nın oğlu Rona Yırcalı, Balıkesir Sanayi Odası başkanlığı yapmıştır.